उद्योजक मित्रांनो, Define your play Ground. तुमची खेळपट्टी निश्चित करा. - Article by कुंदन गुरव

नमस्कार, उद्योजक मित्रांनो …

आत्तापर्यंतच्या लेखांद्वारे आपण उद्योग सुरु करण्या आधी किंवा उद्योगाच्या sustainability करिता वैचरिक शुधीकार्ना विषयी वाचलात . वैचारिक शुद्धीकरण म्हणजे मी विशिष्ट उद्योग का करावा? उद्योगामागाची मूळ बैठक काय असावी? उद्योजकांकडून होणाऱ्या मुलभूत चुका अशा अनेक विषयावर आपण विचार केला?

यापुढील लेख आपण उद्योगसंस्था कशी उभी करायची यावर लक्ष केंद्रित करणार आहोत. हा विषय आपणासमोर मांडण्यासाठी लेखांची एक शृंखला आपणासमोर आणण्याचा हा एक प्रयत्न .

Define your play Ground. / तुमची खेळपट्टी निश्चित करणे.

उद्योग क्षेत्र निवडणे :

नवोदित उद्योजक म्हणून आपण जेव्हा उद्योग सुरु करण्याचे ठरवतो तेव्हा आपला ज्या विषयाचा अभ्यास आहे, ज्यात आपल्याला रस आहे , ज्या कामाचा अनुभव आहे किंवा आपल्या मित्रपरिवारात कोणी तरी ज्या industry मध्ये उद्योग करतोय त्या क्षेत्रात उद्योग करायचे आपण ठरवतो . वास्तविकता असेच करणे अधिक फायद्याचे ठरते . ज्या क्षेत्राची काहीच माहिती नाही किंवा आपल्याला ज्यात रस नाही अशा क्षेत्रात उद्योग करणे टाळावे.

सुरवातीच्या लेखांनंतर मला अनेक तरुणांचे फोन आले त्यांच्या बोलण्याचा रोख काहीसा असा होता . आम्हाला उद्योगाचे ज्ञान नाही, अनुभव नाही , आणि आमचा रस कशात आहे हेही माहित नाही अशावेळी आम्ही काय करावे.

अशा परिस्थितीत ( ज्ञान ----> अनुभव ----> प्रयोग ) हि साखळी पाळणे सोयीस्कर ठरते. अज्ञानात उचलेल्या पाउल पश्चातापाचे कारण बनू शकते .

उद्योग क्षेत्राची निवड झाली म्हणजे आपली खेळपट्टी निश्चित झाली असे मुळीच नाही. आपण निवडलेल्या क्षेत्रात मी माझा उद्योग नक्की कुठे करणार ? या प्रश्नाचे उत्तर म्हणजेच खेळपट्टी निश्चित करणे.

उदाहरणार्थ : समजा एखाद्याने Real Estate हे क्षेत्र निवडले , या क्षेत्रातही (Residential , Commercial , Industrial तसेच construction , plotting, Affordable , Midsize ,Luxury ) असे अनेक प्रकार व त्याची अनेक combinations असतात. मी Real Estate मध्ये आणि या क्षेत्रातील सर्वकाही करु शकतो, जशी संधी मिळेल ते सर्व करूया हा चुकीचा विचार अहे. "Dont be opportunist by default but be opportunist by design "

भविष्यात फक्त specialization उपयोगाचे नाही तर Hyper specialization चे दिवस येताहेत अशावेळेस तुम्ही ठरवलेली उद्योगाची विशिष्ठ खेळपट्टीच तुम्हाला स्वयं विकसित होणारा उद्योग उभा करायला मदत करेल . वर दिलेल्या उदाहरणात जर खेळपट्टी शोधायची झाली तर पुढील प्रमाणे hyper specializations होऊ शकतात.

१ Residential Affordable Plotting company 

२ Residential Midsize Plotting company 

३ Residential High end Plotting company 

४ Affordable residential housing company 

५ Midsize residential housing company 

६ Luxury residential housing company 

७ industrial plotting company 

८ Farmland plotting company

अशा प्रकारचे अनेक hyper specialization एका क्षेत्रात असू शकतात. अनेक उद्योजक त्यांच्या समोर येणाऱ्या संध्यांमुळे स्वतःचे hyper specialization विसरतात व अशा खेळपट्टी वर खेळण्याचा प्रयत्न करतात जिथे खेळण्यासाठी लागणारी संसाधने त्यांच्याकडे नसतात आणि उद्योगातील एक मोठी चूक करतात , हि चूक म्हणजे hazard blindness.

hazard blindness हा एक असा आजार आहे ज्यामध्ये संधी तर दिसते पण त्या संधी बरोबर येणारी जोखीम मात्र दिसत नाही.

स्वतःची खेळपट्टी जाणून खेळणाऱ्या काही उद्योगांची उदाहरणे .

Linkedin जरी Social networking क्षेत्रात असले तरी professional networking याच खेळपट्टीवर सातत्त्याने काम करताहेत. हिरानंदानी real estate क्षेत्रात फक्त luxury हौसिंग क्षेत्रातच काम करतात , त्यातही township निर्माण करणे हि खेळपट्टी त्यांनी स्वीकारली आहे . हिरानान्दानीची सिंगल बिल्डींग क्वचितच आढळेल . आणि तशी त्यांनी बांधण्याचा प्रयत्न जरी केला तर तो प्रोजेक्ट त्यांच्या दृष्टीने खूप यशस्वी होईल असे वाटत नाही.

एकदा तुमची खेळपट्टी निश्चित झाली कि त्या अनुशंघाने संसाधने , कार्यपद्धती तयार करता येतात . अशापद्धतीने उद्योजक जेव्हा उद्योग चालवण्या ऐवजी उभारण्यासाठी एक मजबूत बैठक बनवतो तेव्हा काही काळातच स्वयंचलित व स्वविकासित होणारा उद्योग तो नक्कीच उभा करू शकतो .

- by कुंदन गुरव........................

या पोस्ट वर कॉमेंन्टस देऊन तुम्ही तुमचा अभिप्राय नोंदवू शकता. वरील पोस्ट तुम्हाला आवडली असेल तर नक्की Share करा. तुमचा अभीप्राय तुम्ही मला kundang2@gmail.com वर ईमेल करू शकता किंवा WhatsApp करा 9867627546 या क्रमांकावर.

- कुंदन गुरव / Mobile No : 9867627546 

https://www.facebook.com/kundan.gurav